اخبار

یک پیشکسوت حوزه میراث‌فرهنگی با اشاره به اهمیت ثبت جهانی میراث ناملموس ایران گفت: بسیاری از آیین های کهن ایرانی ارتباط مستقیمی با سنت شکرگزاری و تولید و کشاورزی دارد و همه آن‌ها از جمله یلدا یا همان چله دارای یک روح عرفانی هستند.

شب یلدا به‌عنوان نوزدهمین عنصر میراث‌ فرهنگی ناملموس ایران در هفدهمین نشست کمیته بین‌الدولی پاسداری از میراث‌فرهنگی ناملموس یونسکو در پرونده ای مشترک میان ایران و افغانستان ثبت جهانی شد.

«یلدا» را وام‌واژه‌ای می‌دانند که سالیان دراز است وارد زبان فارسی شده و معتقدند «یلدا» واژه‌ای رسمی‌تر و «شب چله» واژه‌ای مردمی‌تر است.

نصرالله حدادی ضمن اشاره به علل، عوامل و چگونگی برپاییِ جشن‌های باستانی، به‌ویژه «یلدا»، آن را «شب خانواده ایرانی» خواند و به توضیحاتی درباره خطرات از بین رفتنِ سنت‌ها پرداخت.

در روزگار گذشته برای گروه‌های اجتماعی و مردمی که کشاورزی و دامداری می‌کردند، تقویم شمسی یا گردش خورشیدی بسیار دارای اهمیت بود. آنها زندگی خود را منطبق بر این حرکت خورشیدی تطبیق می‌دادند. یکی از مهم‌ترین روزهای سال آغاز شب یلدا است.

امشب شبی است که خورشید در نیمه‌ی آن دوباره زاده می‌شود و از صبحِ فردا، یعنی نخستین روز زمستان، با جلوه و درخششی تازه‌تر طلوع خواهد کرد و هر روز که از فصلِ سردِ سال می‌گذرد، تابشش بیش‌تر رخ‌ عیان می‌کند.

بر اساس باور ایرانیان باستان، نبرد آسمانی میان دو جبهه اهریمنی و اهورایی اتفاق افتد و این نبرد تا پایان پاییز که با رگبارها و باران‌ها توام است، ادامه دارد؛ از این رو مردم باید در "شب چله" شب زنده‌داری کنند و بیدار باشند؛ چون ممکن است نَحسی این تاریکی و ظلمتِ اهریمن آنها را بگیرد و آنها را به خواب غفلت فرو ببرد!

رییس گروه حفاظت و نگهداری اسناد سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران از برگزاری همايش ملی «حفاظت و نگهداری اسناد و ميراث مستند و مکتوب» خبر داد.

واژه «یلدا» از ریشه سریانی برگرفته شده و معنی آن میلاد و ولادت است. شب یلدا با نام‌هایی همچون شب چله، خورشید شکست‌ناپذیر و میلاد مهر نیز شناخته می‌شود. فاصله زمانی بین غروب آفتاب ۳۰ آذر تا طلوع آفتاب اول دی ماه شب یلدا محسوب می‌شود.